عزت نفس بالا و تکنیک تقویت عزت نفس از زبان جک کنفیلد
در این مقاله به توضیح عزت نفس و خصوصیات عزت نفس بالا از زبان جک کنفیلد می‌پردازیم. همچنین راجع به تکنیکی صحبت خواهیم کرد که آقای جک کنفیلد برای افزایش و تقویت عزت نفس معرفی می‌کند.
این تکنیک را می‌توانید برای افزایش عزت نفس خودتان، کودکانتان، شاگردهایتان در مدرسه یا هر بزرگ‌سال یا کودک دیگری که در اطرافتان دارید به کار ببرید.
مطالب این مقاله براساس توضیحاتی است که آقای جک کنفیلد به تازگی در یکی از برنامه‌های زنده آنلاین در اینستاگرام یا همان لایو اینستاگرامی خود با دنبال‌کنندگانش به اشتراک گذاشته است.
آمار تقریبی عزت نفس
داشتن عزت نفس بالا در زندگی بسیار مهم است و متاسفانه اکثریت مردم عزت نفس پایینی دارند. آقای جک کنفیلد می‌گوید: «وقتی در سرتاسر دنیا مشغول آموزش عزت نفس بودم، متوجه شدم که تقریباً از هر سه نفر، فقط یک نفر عزت نفس بالا داشت.
یعنی از هر سه نفر دو نفر عزت نفس پایینی داشتند. اگر این آمار تقریبی درست باشد، به هر طرف که نگاه کنید افرادی دچار مشکل خواهید دید. این چیز خوبی نیست.»
علائم عزت نفس بالا
کودکان معمولاً تا ۵ الی ۸ سالگی تصمیم می‌گیرند که در ادامه زندگی خود، فردی باهوش، دوست‌داشتنی، ورزشکار، ریاضیدان یا هر چیز دیگر باشند.
وقتی شما عزت نفس پایینی دارید و اعتماد به نفستان هم کم است، گذراندن ادامه زندگی سخت خواهد شد. زندگی تنها وقتی برای شما کار خواهد کرد که از منطقه امن ذهنی خود خارج شوید و به سمت ادامه زندگی حرکت کنید.
اکثر ما در زندگی به دنبال یک نشانه از عزت نفس بالا می‌رویم. نشانه‌ای که آن را به صورت IALACS می‌شناسیم.
این نشانه به این معنی است که من فردی دوست‌داشتنی، توانمند و قابل‌توجه هستم. حرف L نشان‌دهنده دوست‌داشتنی بودن (loveable)، حرف C نشان‌دهنده توانمند بودن (capable) و حرف S نشان‌دهنده قابل‌توجه بودن (significant) است.
دوست‌داشتنی بودن به عنوان بخشی از عزت نفس بالا
من دوست داشتنی هستم یعنی مردم من را دوست دارند. آنها احساسات من را می‌پذیرند. آنها منحصربه‌فرد بودن من را می‌پذیرند. اگر مشکل روانی دارم من را به حال خود می‌گذارند. اگر احساساتی هستم آنها این اجازه را به من می‌دهند. اگر هم این‌گونه نیستم اجازه می‌دهند همان‌طور که هستم باشم. بنابراین ما علاقه خواهیم داشت که دوست داشته باشیم و دوست داشته شویم.
توانمند بودن و لیاقت درونی
ما همچنین برای داشتن عزت نفس بالا نیاز داریم که احساس کنیم لایق و سزاوار هستیم. این همان داشتن لیاقت درونی است.
لیاقت درونی بدین معنی است که ما باور داشته باشیم که می‌توانیم از پس زندگی برآییم. می‌توانیم از پس موقعیت‌های سخت برآییم. باور داشته باشیم که ما هم مهارت‌هایی داریم.
هر چه توانایی‌ها، استعدادها و مهارت‌های خودمان را بیشتر افزایش دهیم موفق‌تر خواهیم بود و عزت نفسمان بالاتر می‌رود.
قابل‌توجه بودن
حرف S که نشانه قابل توجه بودن است یعنی شما برای دیگران مهم هستید. یعنی بودن شما در زندگی برخی مردم تغییراتی ایجاد می‌کند.
پس ما به هر سه این موارد یعنی دوست‌داشتنی بودن، توانمند بودن و قابل‌توجه بودن نیاز داریم.
آسیب وارد شدن به عزت نفس بالا
مشکل اینجاست که در طول زندگی خیلی از این نشانه‌ها با مشکل روبرو می‌شود. مثلاً وقتی به محل کار یا حتی در زمان کودکی به مدرسه می‌روید، کسی به شما و شخصیتتان آسیب می‌زند و این باعث خدشه به هر کدام از این سه مورد در وجودتان خواهد شد.
مثلاً ممکن است در یکی از امتحانات مدرسه اشتباه به جای عدد ۹۰، ۶۵ را به دست آورید. این باعث تحت تأثیر قرار دادن حس شما نسبت به خودتان می‌شود.
سپس به خانه می‌روید و مادرتان ناراحت است چون اتاقتان را تمیز و مرتب نکرده‌اید. یا پدرتان از دست شما ناراحت است چون کاری را که از شما خواسته بود، انجام نداده‌اید.
سپس شما با بهترین دوست خود تماس می‌گیرید و تلفن را بر نمی‌دارد و جواب نمی‌دهد. می‌دانید که آن‌جاست اما پاسخ نمی‌دهد.
آن‌گاه به ملاقات شخصی خاص می‌روید که نیرویی منفی را به شما منتقل می‌کند.
به‌تدریج با این اتفاقات شما حس دوست‌داشتنی بودن، توانمند بودن و قابل‌توجه بودن خود را از دست می‌دهید. درنتیجه عزت نفس شما کاهش می‌یابد.
بروز تغییر در بزرگی علائم عزت نفس بالا
وقتی شما جوان‌تر و کم‌سن‌تر هستید، علائم IALACS یا همان علائم عزت نفس بالا در شما خیلی بزرگ‌تر و بیشتر است. به مرور زمان در حد میکرو یا میلی‌متر کوچک‌تر می‌شود.
طی سال‌ها، هر روز کوچک‌تر و کوچک‌تر و کوچک‌تر می‌شود. پس در سنین بزرگ‌سالی باید کاری انجام دهیم که دوباره علائم عزت نفس ما به اندازه بزرگ قبلی خود برگردد.
این کاهش تدریجی علائم عزت نفس بالا باعث می‌شود که مثلاً وقتی شما به سنین نوجوانی می‌رسید، عزت نفس کمی دارید. اعتماد به نفس کمی نیز دارید. پس نمی‌خواهید در زندگی ریسک کنید.
شما نمی‌خواهید احساسات واقعی‌تان را بیان کنید چون فکر می‌کنید در این صورت دوست‌داشتنی نخواهید بود.
نمی‌خواهید تصویر واقعی خود را بپذیرد، چون می‌ترسید که خود واقعی‌تان دوست‌داشتنی نباشد.
آن‌گاه حس قابل‌توجه بودن نخواهید داشت، چون فکر می‌کنید که به شما اهمیت داده نمی‌شود.
علت خودکشی بسیاری از افراد نیز همین است که آنها فکر می‌کنند برای کسی مهم نیستند.
هدف از یادگیری درمورد عزت نفس
به گفته جک کنفیلد، هدف ما این است که یاد بگیریم در طول زندگی علائم عزت نفس (IALACS) خود را تقویت کنیم. یاد بگیریم که علائم عزت نفس دوستان، خانواده، همکاران و کارمندان خود را نیز افزایش دهیم تا آنها نیز احساس دوست‌داشتنی بودن، توانمند بودن و قابل‌توجه بودن بیشتری داشته باشند.
رهایی از عبارت «من نمی‌توانم» برای داشتن عزت نفس بالا
میریام لاندری، نویسنده همکار جک کنفیلد می‌گوید: «این را بدانیم که همه «می‌توانم»ها و «نمی‌توانم»ها از خودمان شروع می‌شود. این را به فرزندانمان نیز آموزش دهیم که عبارت «نمی‌توانم» را رها کنند. هرگاه ما بگوییم «من نمی‌توانم»، خودمان را حتی از تلاش کردن و امتحان کردن باز می‌داریم.»
جک کنفیلد تکنیکی را به اشتراک گذاشته است که با استفاده از آن می‌توانیم باور «من می‌توانم» و عزت نفس خود را تقویت کنیم. این تکنیک عبارت است از به‌خاک‌سپاری عبارت «من نمی‌توانم».
این تمرین را می‌توانید خودتان به تنهایی، یا همراه با خانواده‌تان، بچه‌هایتان، دانش‌آموزانتان یا هر کس دیگر انجام دهید. حتی می‌توانید در شرکت یا محل کارتان با کارمندان و یا همکاران خود انجام دهید.
اجرای تکنیک به‌خاک‌سپاری «من نمی‌توانم»
برای اجرای این تکنیک که در ایجاد عزت نفس بالا کمک‌کننده است، لازم است که شما لیستی از تمام چیزهایی که حس می‌کنید نمی‌توانید انجام دهید، تهیه کنید. مثلاً به مثال‌های زیر توجه کنید:
من نمی‌توانم آواز بخوانم. من نمی‌توانم پیانو بنوازم. من نمی‌توانم بر رقیب ورزشی خود مسلط شوم. من نمی‌توانم جلوی دوربین برنامه اجرا کنم. من نمی‌توانم جلوی جمع سخنرانی کنم. و بسیاری موارد دیگر.
بدین ترتیب هر «من نمی‌توانم» دیگری که شما را از انجام کارهای لازم برای رسیدن به موفقیت متوقف می‌سازد، بنویسید.
سپس اگر تنها هستید که لیست خود و اگر با دیگران این کار را انجام می‌دهید تمام لیست‌ها را جمع‌آوری کنید و آنها را درون جعبه‌ای قرار دهید.
مرحله بعدی از بین بردن است. می‌توانید جعبه حاوی لیست‌ها را بسوزانید. به دور بیندازید. در خردکن کاغذ بریزید. یا فقط آنها را مچاله کنید و در سطل آشغال بیندازید. راه‌های زیادی هست که از دست آنها خلاص شوید.
سپس مرحله مداحی و ستایش را در پیش داریم. باید این مرحله را به صورت کاملاً رسمی و تشریفاتی انجام دهید.
در انتهای کتاب «من می‌توانم خودم را باور داشته باشم.» نوشته جک کنفیلد و میریام لاندری، عبارت مخصوص به مراسم مداحی و ستایش و به‌خاک‌سپاری وجود دارد.
متن مداحی در مراسم به‌خاک‌سپاری «من نمی‌توانم»
پسرها و دخترها لطفاً دست هم را بگیرید و سرهایتان را خم کنید. ما امروز این‌جا جمع شده‌ایم تا یاد و خاطره «من نمی‌توانم» را گرامی داریم. زمانی او با ما روی زمین می‌زیست. زندگی همه ما را تحت تأثیر قرار داد. زندگی برخی‌ها را بیشتر از دیگران متمایز کرد.
نامش در هر مکان عمومی، مدارس، سالن‌های سطح شهر، پایتخت‌های ایالتی و حتی در کاخ سفید برده شده است.
یاد او توسط برادرها و خواهرهایش یعنی «من می‌توانم»، «من می‌خواهم» و «من قصد دارم راه درست را بروم» زنده خواهد ماند. آنها مانند فامیل مشهور خود به خوبی شناخته شده نیستند و هنوز خیلی قوی و قدرتمند نشده‌اند. شاید روزی با کمک شما آنها نیز بتوانند به مارک خیلی بزرگ‌تری در جهان تبدیل شوند.
باشد که روح «من نمی‌توانم» در آرامش آرام بگیرد و باشد که همه حضار در این جمع در نبود وی زندگی خود را از سر گیرند و به جلو حرکت کنند.
مراسم تشریفاتی به‌خاک‌سپاری در این کتاب طبق فرهنگ آمریکا نوشته شده است. شما متناسب با فرهنگ و آداب و رسوم خود می‌توانید آن را تغییر دهید.
جک کنفیلد در ادامه این مراسم که در تقویت عزت نفس یا شکل‌گیری عزت نفس بالا مؤثر است، پیشنهاد می‌کند که جشنی برپا شود. این کمک می‌کند کاملاً بپذیرید که دیگر عبارتی تحت عنوان «من نمی‌توانم» وجود ندارد.
علت اهمیت اجرای مراسم تشریفاتی
جک کنفیلد می‌گوید: «ما در موقعیت‌های مختلف تشریفات و آیین مذهبی مختلفی داریم. در تعطیلات مختلف مانند کریسمس، حنوکا، کوانزا و غیره تشریفاتی متناسب با این تعطیلات و مراسمات داریم.
افراد مختلف با توجه به فرهنگ و آداب و رسوم خود برای این موقعیت‌ها کارهای مختلفی انجام می‌دهند. حتی تشریفات مذهبی شرقی را داریم. تشریفات مخصوص به فارغ‌التحصیلی را داریم.
به‌عبارتی این تشریفات جزو حقوق عبور کردن و گذشتن از مسائل است. این تشریفات تأثیر بسیار زیاد و قوی بر روی ذهن خودآگاه می‌گذارند.»
بدین ترتیب می‌توانیم به‌طور کاملاً مؤثر روی حس توانمند بودن خود که مستقیماً بر روی شکل‌گیری عزت نفس بالا تأثیر می‌گذارد، کارکنیم.
پاسخ‌ها